Phuộc xe đạp địa hình loại nào tốt? So sánh các loại phuộc giảm sóc

Phuộc xe đạp địa hình đóng vai trò quan trọng trong việc giảm xóc, mang lại cảm giác lái êm ái và kiểm soát tốt hơn trên địa hình gồ ghề. Hiện nay, có 3 loại phuộc được sử dụng phổ biến trên xe đạp địa hình là phuộc dầu, phuộc lò xo (Coil) và phuộc hơi (Air). Mỗi loại phuộc đều có những ưu và nhược điểm riêng, phù hợp với những nhu cầu và sở thích khác nhau. Cùng Chevaux Việt Nam phân biệt và so sánh ưu/ nhược điểm của các loại phuộc xe đạp địa hình này nhé!

Phuộc xe đạp địa hình là gì?

Phuộc xe đạp, hay còn gọi là giảm xóc, là bộ phận quan trọng trên xe đạp, có chức năng chính là giảm thiểu tác động từ mặt đường lên xe khi di chuyển, giúp người lái cảm thấy thoải mái hơn và kiểm soát xe tốt hơn.

Phuộc xe đạp thường được làm từ các vật liệu như thép, nhôm, carbon,… và có thể được lắp đặt ở cả bánh trước và bánh sau của xe.

Cấu tạo cơ bản của phuộc xe đạp bao gồm:

• Ống lõi: Là phần chính của phuộc, được làm từ thép hoặc nhôm, có nhiệm vụ chịu lực chính và kết nối phuộc với khung xe.
• Lò xo hoặc hệ thống thủy lực: Giúp hấp thụ lực va đập từ mặt đường, làm cho phuộc nhún lên và xuống.
• Phớt chặn dầu: Ngăn chặn bụi bẩn và dầu thủy lực rò rỉ ra ngoài.
• Trục phuộc: Giúp kết nối phuộc với bánh xe.

Có hai loại phuộc xe đạp chính:

• Phuộc cứng (Rigid Fork): Không có khả năng giảm xóc, thường được sử dụng trên xe đạp đua, xe đạp touring và một số loại xe đạp địa hình giá rẻ.
• Phuộc nhún (Suspension Fork): Có khả năng giảm xóc, giúp xe di chuyển êm ái hơn trên địa hình gồ ghề. Phuộc nhún có thể được chia thành hai loại chính:
  • Phuộc lò xo (Coil Spring Fork): Sử dụng lò xo kim loại để nén và nhả, mang lại độ cứng và khả năng chịu tải cao.
  • Phuộc hơi (Air Suspension Fork): Sử dụng khí nén để nén và nhả, cho phép điều chỉnh độ cứng dễ dàng.

Phuộc xe đạp đóng vai trò quan trọng trong việc:

• Tăng sự thoải mái khi đi xe: Giảm thiểu tác động từ mặt đường lên người lái, giúp giảm mệt mỏi và đau nhức cơ thể.
• Cải thiện khả năng kiểm soát xe: Giúp xe bám đường tốt hơn, đặc biệt là trên địa hình gồ ghề, giúp người lái dễ dàng điều khiển xe hơn.
• Bảo vệ xe: Giảm áp lực lên khung xe và các bộ phận khác, giúp tăng độ bền cho xe.

3 loại phuộc phổ biến trên xe đạp địa hình

Phuộc lò xo (Coil)

Phuộc coil (hay còn gọi là phuộc lò xo) sử dụng lò xo kim loại nén để tạo lực đàn hồi khi bị nén bởi trọng lượng của người lái và lực tác động từ mặt đường. Lò xo càng cứng thì lực đẩy ngược càng lớn, giúp xe di chuyển ổn định hơn trên địa hình gồ ghề. Tuy nhiên, phuộc lò xo thường có khả năng giảm chấn hạn chế, dễ bị nhún nhảy khi di chuyển qua các gờ giảm tốc hoặc ổ gà.

Ưu điểm:

• Giá thành: Phuộc lò xo thường được làm từ vật liệu đơn giản hơn phuộc hơi, do đó giá thành cũng rẻ hơn.
• Dễ bảo trì: Phuộc lò xo có cấu tạo đơn giản, ít bộ phận chuyển động hơn phuộc hơi, do đó dễ bảo trì và sửa chữa hơn.
• Hoạt động tốt trong mọi điều kiện thời tiết: Phuộc lò xo không bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ, do đó hoạt động tốt trong mọi điều kiện thời tiết, từ nóng đến lạnh.
• Có thể điều chỉnh độ cứng dễ dàng: Phuộc lò xo thường có núm vặn để điều chỉnh độ cứng lò xo, giúp bạn có thể tùy chỉnh phuộc theo sở thích và địa hình di chuyển.
• Bền bỉ và ít hỏng hóc hơn: Phuộc coil sử dụng các bộ phận cơ học đơn giản, ít hao mòn hơn phuộc hơi, do đó có độ bền cao và ít hỏng hóc hơn.

Nhược điểm:

• Nặng hơn phuộc hơi: Phuộc lò xo thường nặng hơn phuộc hơi do sử dụng lò xo thép.
• Có thể kém nhạy hơn phuộc hơi: Phuộc coil có thể kém nhạy bén hơn phuộc hơi trong việc xử lý các chướng ngại vật nhỏ.
• Có thể tạo cảm giác cứng khi đi trên địa hình gồ ghề: Do sử dụng lò xo thép, phuộc coil có thể tạo cảm giác cứng khi đi trên địa hình gồ ghề.

Phuộc lò xo phù hợp với những người:

• Ngân sách: Phuộc lò xo là lựa chọn tiết kiệm hơn cho những người có ngân sách hạn hẹp.
• Ít khi đi xe trên địa hình gồ ghề: Nếu bạn chủ yếu đi xe trên địa hình bằng phẳng hoặc gồ ghề nhẹ, phuộc lò xo là lựa chọn phù hợp.
• Thích cảm giác lái xe cứng cáp: Một số người thích cảm giác lái xe cứng cáp và chắc chắn mà phuộc lò xo mang lại.
• Muốn tự bảo trì xe đạp: Phuộc lò xo dễ bảo trì và sửa chữa hơn phuộc hơi, phù hợp với những người muốn tự bảo trì xe đạp của mình.

Phuộc hơi (Air)

Phuộc air (hay còn gọi là phuộc hơi/ phuộc khí) sử dụng khí nén bên trong buồng khí để tạo lực đàn hồi. Áp suất khí càng cao, lực đẩy ngược càng lớn. Ưu điểm của phuộc hơi là trọng lượng nhẹ và khả năng điều chỉnh độ cứng dễ dàng bằng cách thay đổi áp suất khí. Tuy nhiên, phuộc hơi có độ bền thấp hơn so với phuộc lò xo và phuộc dầu, và có thể bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ, thay đổi độ cứng khi di chuyển qua các khu vực có nhiệt độ khác nhau.

Ưu điểm:

• Nhẹ hơn phuộc lò xo: Phuộc hơi thường nhẹ hơn phuộc lò xo do sử dụng khí nén thay vì lò xo thép.
• Nhạy bén hơn phuộc lò xo: Phuộc air có thể xử lý các chướng ngại vật nhỏ tốt hơn phuộc lò xo do khí nén có thể nén và giãn nở nhanh chóng.
• Mang lại cảm giác lái êm ái hơn: Phuộc hơi có thể hấp thụ lực va đập tốt hơn phuộc lò xo, do đó mang lại cảm giác lái êm ái và mượt mà hơn.
• Có thể điều chỉnh độ cứng dễ dàng: Phuộc hơi thường có núm vặn hoặc van để điều chỉnh áp suất khí nén, giúp bạn có thể tùy chỉnh phuộc theo sở thích và địa hình di chuyển.

Nhược điểm:

• Giá thành đắt hơn phuộc coil: Phuộc air thường đắt hơn phuộc coil do sử dụng các bộ phận phức tạp hơn.
• Cần bảo trì thường xuyên hơn: Phuộc air cần được bảo dưỡng thường xuyên để đảm bảo hoạt động hiệu quả, bao gồm kiểm tra áp suất khí nén và tra dầu bôi trơn.
• Dễ bị hỏng hóc hơn: Phuộc air có thể dễ bị hỏng hóc hơn phuộc coil nếu không được bảo dưỡng đúng cách hoặc bị va đập mạnh.
• Có thể kém hiệu quả trong điều kiện thời tiết lạnh: Khí nén trong phuộc air có thể bị co lại khi trời lạnh, làm giảm hiệu quả giảm xóc.

Phuộc hơi phù hợp với những người:

• Ngân sách: Phuộc hơi là lựa chọn tốt cho những người có ngân sách dư dả và muốn có trải nghiệm lái xe êm ái và nhạy bén hơn.
• Thường xuyên đi xe trên địa hình gồ ghề: Phuộc hơi có thể xử lý tốt các chướng ngại vật trên địa hình gồ ghề, mang lại cảm giác lái thoải mái hơn.
• Thích cảm giác lái êm ái: Phuộc hơi mang lại cảm giác lái êm ái và mượt mà hơn so với phuộc lò xo.
• Có thể tự bảo trì xe đạp: Phuộc hơi cần được bảo dưỡng thường xuyên, tuy nhiên không quá phức tạp và bạn có thể tự thực hiện tại nhà.

Phuộc dầu 

Phuộc dầu là loại phuộc kết hợp cả lò xo kim loại và khí nén để tạo lực đàn hồi, đồng thời sử dụng hệ thống giảm chấn thủy lực để kiểm soát chuyển động của phuộc. Hệ thống giảm chấn này bao gồm các van điều chỉnh lưu lượng dầu chảy qua, giúp điều chỉnh tốc độ nén và độ nhún của phuộc. Nhờ vậy, phuộc dầu có khả năng giảm chấn tốt nhất, mang lại cảm giác lái êm ái và ổn định trên mọi địa hình. Tuy nhiên, phuộc dầu có giá thành cao nhất, cấu tạo phức tạp và cần bảo dưỡng định kỳ thường xuyên.

Cấu tạo của phuộc dầu bao gồm các bộ phận chính như: lò xo kim loại, buồng khí, van điều chỉnh lưu lượng dầu, trục phuộc, thanh trượt, vành đai cố định,…

Ưu điểm:

• Khả năng giảm chấn tốt nhất: Phuộc dầu sử dụng hệ thống giảm chấn thủy lực giúp kiểm soát chuyển động của phuộc hiệu quả, mang lại cảm giác lái êm ái và thoải mái trên mọi địa hình, đặc biệt là địa hình gồ ghề hoặc dốc.
• Hiệu suất hoạt động ổn định: Phuộc dầu hoạt động ổn định trong mọi điều kiện thời tiết, không bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ như phuộc hơi.
• Có thể điều chỉnh nhiều thông số: Phuộc dầu thường có nhiều núm điều chỉnh cho phép người dùng tùy chỉnh độ nén, độ nhún và độ đàn hồi của phuộc để phù hợp với sở thích và địa hình di chuyển.
• Độ bền cao: Phuộc dầu được làm từ vật liệu cao cấp và có cấu tạo phức tạp, do đó có độ bền cao và ít bị hư hỏng hơn so với các loại phuộc khác.

Nhược điểm:

• Giá thành cao: Phuộc dầu có giá thành cao trong các loại phuộc xe đạp phổ biến.
• Cấu tạo phức tạp: Phuộc dầu có cấu tạo phức tạp hơn so với phuộc lò xo và phuộc hơi, do đó cần bảo dưỡng định kỳ thường xuyên và tốn kém hơn.
• Trọng lượng nặng: Phuộc dầu thường nặng hơn so với phuộc lò xo và phuộc hơi, do đó có thể ảnh hưởng đến trọng lượng tổng thể của xe đạp.
• Khó sửa chữa: Khi bị hư hỏng, phuộc dầu thường khó sửa chữa hơn so với phuộc lò xo và phuộc hơi.
• Cần bảo dưỡng chuyên nghiệp: Việc bảo dưỡng phuộc dầu cần được thực hiện bởi thợ chuyên nghiệp để đảm bảo hoạt động hiệu quả và an toàn.

Ngoài ra phuộc điện tử cũng là loại phuộc được sử dụng trên xe đạp địa hình, tuy nhiên không quá phổ biến. 

Phuộc điện tử (hay còn gọi là phuộc thông minh) là loại phuộc xe đạp được trang bị hệ thống điều khiển điện tử giúp tự động điều chỉnh độ cứng mềm và hành trình phuộc dựa trên các yếu tố như:

• Tốc độ: Khi xe di chuyển với tốc độ cao, phuộc sẽ tự động cứng hơn để đảm bảo độ ổn định cho xe.
• Địa hình: Khi đi qua địa hình gồ ghề, phuộc sẽ tự động mềm hơn để hấp thụ lực va đập tốt hơn, mang lại cảm giác lái êm ái.
• Trọng lượng người lái: Phuộc có thể điều chỉnh độ cứng mềm dựa trên trọng lượng người lái để đảm bảo hiệu suất hoạt động tối ưu.
• Lực tác động từ mặt đường: Phuộc có thể cảm nhận lực tác động từ mặt đường và tự động điều chỉnh độ cứng mềm phù hợp.

So với phuộc cơ truyền thống, phuộc điện tử mang lại một số ưu điểm nổi bật:

• Khả năng điều chỉnh tự động: Phuộc điện tử tự động điều chỉnh độ cứng mềm dựa trên các yếu tố khác nhau, giúp người lái không cần phải điều chỉnh thủ công.
• Hiệu suất hoạt động tối ưu: Phuộc điện tử luôn hoạt động ở mức hiệu suất tối ưu, mang lại cảm giác lái êm ái và thoải mái trên mọi địa hình.
• An toàn hơn: Phuộc điện tử có thể giúp xe ổn định hơn khi di chuyển với tốc độ cao hoặc trên địa hình gồ ghề, giúp tăng độ an toàn cho người lái.

Tuy nhiên, phuộc điện tử cũng có một số nhược điểm như:

• Giá thành cao: Phuộc điện tử có giá thành cao hơn so với phuộc cơ truyền thống.
• Cấu tạo phức tạp: Phuộc điện tử có cấu tạo phức tạp hơn so với phuộc cơ truyền thống, do đó cần bảo dưỡng định kỳ thường xuyên và tốn kém hơn.
• Yêu cầu nguồn điện: Phuộc điện tử cần nguồn điện để hoạt động, do đó cần pin hoặc kết nối với nguồn điện phụ.

Nhìn chung, phuộc điện tử là lựa chọn tốt cho những người đi xe đạp chuyên nghiệp hoặc những người thường xuyên di chuyển trên địa hình phức tạp. Tuy nhiên, nếu bạn là người mới bắt đầu hoặc chỉ đi xe đạp thỉnh thoảng, thì phuộc cơ truyền thống có thể là lựa chọn hợp lý hơn với giá thành rẻ hơn và dễ bảo dưỡng hơn.

Bảng so sánh các loại phuộc xe đạp địa hình:

Lựa chọn loại phuộc xe đạp địa hình nào phù hợp với bạn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Ngân sách: Phuộc lò xo thường rẻ hơn phuộc hơi.
• Nhu cầu: Nếu bạn cần một phuộc xe đạp địa hình bền bỉ và dễ bảo trì, hãy chọn phuộc lò xo. Nếu bạn cần một phuộc xe đạp địa hình nhẹ và nhạy bén, hãy chọn phuộc hơi.
• Sở thích: Một số người thích cảm giác lái xe cứng cáp của phuộc lò xo, trong khi những người khác thích cảm giác lái xe êm ái của phuộc hơi.
• Địa hình: Nếu bạn thường xuyên đi xe trên địa hình gồ ghề, hãy chọn phuộc có hành trình dài.

Chevaux Việt Nam đã cùng bạn tìm hiểu và phân tích ưu/ nhược điểm của các loại phuộc xe đạp địa hình phổ biến. Hy vọng những thông tin trên có thể giúp bạn đưa ra những lựa chọn và quyết định phù hợp.

>> Xem thêm: 

Có bao nhiêu loại ghi đông xe đạp? Lưu ý khi lựa chọn ghi đông xe đạp địa hình

Lốp xe đạp Maxxis: Nâng tầm trải nghiệm đạp xe của bạn

Fanpage chính thức Chevaux Bike Việt Nam: Chevaux Bike Việt Nam