Khung xe đạp địa hình đóng vai trò như xương sống của cỗ máy chinh phục địa hình, là nền tảng cho tất cả các bộ phận khác được gắn kết và hoạt động. Lựa chọn một khung xe phù hợp sẽ mang đến cho bạn trải nghiệm lái xe hoàn hảo, đồng hành cùng bạn trên mọi cung đường khám phá.
Cùng Chevaux Việt Nam khám phá những nét cơ bản về khung xe đạp địa hình nhé!
Khung xe đạp địa hình là gì?
Khung sườn thường được ví như “xương sống” của chiếc xe đạp. Là bộ phận chính ảnh hưởng đến hình dáng chiếc xe và cũng là “bản lề” kết nối các bộ phận, tạo nên một chiếc xe đạp hoàn chỉnh. Khung sườn xe đạp là nơi chịu nhiều lực nhất, làm nhiệm vụ nâng đỡ….
Khung xe đạp giữ vai trò quan trọng ảnh hưởng tới độ bền và tính an toàn, hiệu quả của chiếc xe đạp. Khung xe còn hỗ trợ cải thiện trải nghiệm lái xe và kiểm soát, giảm thiểu rung động và cân bằng tốt cho người lái xe.
Một khung xe tốt với thiết kế thông minh sẽ đem lại sự thoải mái cho người sử dụng, giảm thiểu cảm giác rung động, khó kiểm soát trên các loại địa hình khác nhau, đặc biệt là địa hình gồ ghề, nhiều chướng ngại vật. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu chấn thương không mong muốn mà còn khiến việc đi xe đạp trở nên an toàn và thú vị hơn.
Khung xe đạp địa hình vô cùng đa dạng kiểu loại và hình dáng. Các vật liệu xe đạp địa hình quen thuộc như thép, nhôm, inox, carbon, titan,… Mỗi vật liệu đều có ưu và nhược điểm riêng, cùng Chevaux Việt Nam khám phá chi tiết hơn trong phần tiếp theo nhé!
Vật liệu cấu tạo khung xe đạp địa hình
Vật liệu cấu tạo khung xe đạp địa hình ảnh hưởng trực tiếp đến trọng lượng, độ bền và khả năng vận hành của xe. Ba loại vật liệu phổ biến nhất hiện nay gồm: thép, nhôm và carbon
Khung xe đạp địa hình thép
Ưu điểm:
- Giá thành rẻ: Đây là ưu điểm lớn nhất của khung thép, phù hợp với những người mới bắt đầu hoặc có ngân sách hạn hẹp.
- Độ bền bỉ cao: Khung thép có khả năng chịu tải tốt, chống va đập mạnh và dễ dàng sửa chữa khi bị hư hỏng.
- Dễ dàng chế tạo: Khung thép có thể được chế tạo thủ công hoặc bằng máy móc, tạo sự đa dạng về mẫu mã và kiểu dáng.
Nhược điểm:
- Trọng lượng nặng: So với các loại vật liệu khác, khung thép có trọng lượng nặng hơn, ảnh hưởng đến tốc độ và khả năng leo dốc của xe.
- Dễ bị gỉ sét: Khung thép cần được bảo dưỡng thường xuyên để tránh bị gỉ sét, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và độ bền của xe.
- Ít hấp thụ rung chấn: Khung thép có khả năng hấp thụ rung chấn kém hơn so với các loại vật liệu khác, khiến người lái cảm thấy khó chịu khi đi trên địa hình gồ ghề.
Khung nhôm:
Ưu điểm:
- Trọng lượng nhẹ: Nhôm nhẹ hơn thép đáng kể, giúp xe di chuyển nhanh hơn và leo dốc dễ dàng hơn.
- Chống gỉ sét: Khung nhôm không bị gỉ sét, dễ dàng vệ sinh và bảo dưỡng.
- Độ cứng cao: Khung nhôm có độ cứng cao, đảm bảo sự ổn định và an toàn khi vận hành.
Nhược điểm:
- Giá thành cao: So với khung thép, khung nhôm có giá thành cao hơn.
- Khó sửa chữa: Khung nhôm khó sửa chữa hơn so với khung thép khi bị hư hỏng.
- Ít hấp thụ rung chấn: Khung nhôm có khả năng hấp thụ rung chấn kém hơn so với khung carbon.
Khung carbon:
Ưu điểm:
- Trọng lượng siêu nhẹ: Khung carbon là loại khung xe đạp địa hình nhẹ nhất hiện nay, giúp tối ưu hóa tốc độ và hiệu suất.
- Độ cứng cao: Khung carbon có độ cứng cao, mang lại khả năng xử lý linh hoạt và chính xác.
- Khả năng hấp thụ rung chấn tốt: Khung carbon có khả năng hấp thụ rung chấn tốt nhất, giúp người lái cảm thấy thoải mái khi đi trên mọi địa hình.
Nhược điểm:
- Giá thành rất cao: Khung carbon là loại khung xe đạp địa hình đắt nhất hiện nay.
- Dễ bị nứt vỡ: Khung carbon dễ bị nứt vỡ khi va đập mạnh, khó sửa chữa và thay thế.
- Ít phổ biến: Khung carbon ít phổ biến hơn so với khung thép và nhôm, do giá thành cao và tính ứng dụng hạn chế.
Khung xe đạp titan
Khung xe đạp titan là một loại khung xe đạp được làm từ kim loại titan. Titan là một kim loại nhẹ, cứng và bền, có khả năng chống gỉ sét cao. Nhờ những đặc tính này, khung xe đạp titan trở nên phổ biến đối với những người đi xe đạp mong muốn có một chiếc xe nhẹ, bền và có khả năng xử lý tốt.
Ưu điểm:
- Nhẹ: Titan là một trong những kim loại nhẹ nhất được sử dụng trong sản xuất khung xe đạp, giúp xe nhẹ hơn và dễ dàng di chuyển hơn.
- Bền: Titan có độ bền cao và có khả năng chống gỉ sét, giúp xe có tuổi thọ cao hơn.
- Cứng: Titan là một kim loại cứng, giúp xe có khả năng xử lý tốt và phản hồi nhanh chóng.
- Thoải mái: Titan có khả năng hấp thụ rung động tốt, giúp xe đi xe thoải mái hơn trên đường gồ ghề.
Nhược điểm:
- Đắt: Titan là một kim loại đắt tiền, do đó khung xe đạp titan có giá thành cao hơn so với các loại khung xe đạp khác.
- Khó sửa chữa: Titan là một kim loại khó hàn, do đó việc sửa chữa khung xe đạp titan có thể khó khăn và tốn kém hơn.
- Ít lựa chọn: Có ít nhà sản xuất khung xe đạp titan hơn so với các loại khung xe đạp khác, do đó bạn có thể có ít lựa chọn hơn về kiểu dáng và kích thước.
Nhìn chung, khung xe đạp titan là một lựa chọn tốt cho những người đi xe đạp mong muốn có một chiếc xe nhẹ, bền, có khả năng xử lý tốt và thoải mái. Tuy nhiên bạn cần lưu ý rằng, khung xe đạp titan sẽ có giá thành cao hơn và có thể khó sửa chữa hơn.
Chất liệu của khung xe đạp địa hình | Ưu điểm | Nhược điểm |
Thép | Giá thành rẻ nhất Bền bỉ, chịu được va đập mạnh Dễ sửa chữa Nhiều lựa chọn kiểu dáng và kích thước | Nặng hơn so với loại khung khác Dễ bị gỉ sét Khả năng hấp thụ rung động kém hơn |
Nhôm | Nhẹ hơn so với khung thép Chống gỉ sét Khả năng hấp thụ rung động tốt | Kém cứng cáp hơn so với khung thép Dễ bị móp méo khi va đập mạnh |
Carbon | Nhẹ nhất trong các loại khung Cứng cáp, khả năng xử lý tốt Có khả năng hấp thụ rung động tốt nhất Kiểu dáng đẹp mắt | Giá thành đắt hơn khung thép và khung nhôm Dễ bị nứt vỡ khi va đập mạnh Khó sửa chữa |
Titan | Kết hợp ưu điểm của thép và carbon: nhẹ, bền, cứng cáp, hấp thụ rung động tốt Chống gỉ stes Kiểu dáng đẹp mắt | Giá thành đắt nhất trong các loại khung Khó sửa chữa |
Khung xe đạp địa hình có những kiểu dáng nào?
Khung Hardtail
Khung cứng (Hardtail) là loại khung xe đạp địa hình chỉ có phuộc nhún trước, giúp hấp thụ va chạm từ bánh trước, trong khi phần khung sau cứng cáp, không có giảm xóc.
Ưu điểm:
- Nhẹ: Khung cứng thường nhẹ hơn so với khung full suspension, giúp xe dễ dàng tăng tốc và leo dốc.
- Hiệu quả truyền động: Do không có hệ thống giảm xóc sau, khung cứng truyền lực đạp trực tiếp hơn đến bánh sau, giúp xe di chuyển hiệu quả hơn.
- Giá rẻ: Khung cứng thường có giá thành rẻ hơn so với khung full suspension.
- Yêu cầu bảo dưỡng ít hơn: Hệ thống phuộc nhún đơn giản của khung cứng giúp việc bảo dưỡng dễ dàng và ít tốn kém hơn.
- Cảm giác lái trực tiếp: Không có hệ thống giảm xóc sau giúp người lái cảm nhận trực tiếp mặt đường, mang lại cảm giác lái thể thao và linh hoạt.
Nhược điểm:
- Ít thoải mái hơn trên địa hình gồ ghề: Do thiếu giảm xóc sau, khung cứng không thể hấp thụ tốt các va chạm từ bánh sau, khiến người lái cảm thấy khó chịu khi đi trên địa hình gồ ghề.
- Yêu cầu kỹ thuật xử lý tốt hơn: Để đi xe trên địa hình gồ ghề với khung cứng, người lái cần có kỹ thuật xử lý tốt để tránh bị xóc nảy và mất kiểm soát.
- Không phù hợp cho địa hình quá dốc hoặc nhiều đá sỏi: Khung cứng không hiệu quả trên địa hình quá dốc hoặc nhiều đá sỏi do khả năng hấp thụ va chạm kém.
Khung Hardtail phù hợp với:
- Người mới bắt đầu: Khung cứng là lựa chọn hợp lý cho người mới bắt đầu đi xe đạp địa hình vì giá thành rẻ, dễ sử dụng và ít yêu cầu bảo dưỡng.
- Đi xe địa hình nhẹ đến trung bình: Khung cứng phù hợp cho những người thích đi xe trên địa hình nhẹ đến trung bình như đường mòn đơn giản, đường đất cứng.
- Thích tốc độ và cảm giác lái trực tiếp: Khung cứng mang lại cảm giác lái thể thao và linh hoạt, phù hợp với những người thích đi xe nhanh và cảm nhận trực tiếp mặt đường.
Khung Full suspension (Giảm xóc toàn phần)
Khung full suspension, hay còn gọi là khung giảm xóc toàn phần, là loại khung xe đạp địa hình có cả phuộc nhún trước và giảm xóc sau, giúp hấp thụ va chạm từ cả hai bánh xe, mang lại sự thoải mái tối đa cho người lái trên mọi địa hình.
Xe đạp có hệ thống treo toàn phần giúp cải thiện sự thoải mái và giúp bạn đi được nhiều địa hình kỹ thuật hơn. Chúng thường có giá đắt hơn và trọng lượng nặng hơn. Hầu hết những người đi xe đạp leo núi/ xe đạp địa hình mua chiếc xe đạp có hệ thống treo toàn phần đầu tiên của mình chỉ khi
họ đã có nhiều kinh nghiệm trong tay.
Khung xe đạp địa hình giảm xóc toàn phần còn được phân ra các loại như:
- Xe đạp Downhill Những chiếc xe đạp này có hệ thống treo hoàn phần và nặng, với hệ thống treo tối đa ở phía trước (200mm+) và phía sau. Chiếc xe này chỉ phù hợp với loại địa hình leo dốc, không phù hợp để phục vụ cho việc đạp xe hàng ngày trên đường bằng. Xe đạp Downhill(or Park) còn được gọi là những chiếc xe môtô không có động cơ bởi sở hữu lốp xe to và rất gai.
- Khung xe đạp All-mountain / Enduro (khung xe đạp Cào Cào): Thuật ngữ Enduro xuất phát từ thế giới đua xe moto và mô tả một cuộc thi, trong đó các đoạn xuống dốc được tính giờ còn các đoạn lên dốc thì không.
Xe đạp leo núi dành cho mọi địa hình/enduro có nhiều chức năng hơn khi đi lên dốc so với xe đạp dành riêng cho việc xuống dốc (Downhill) nhưng kém linh hoạt hơn so với xe đạp XC hoặc Trail.
Nói chung, chúng có hành trình di chuyển nhiều hơn ở hệ thống treo trước (khoảng 150 mm) và cứng cáp hơn so với xe đạp XC hoặc Trail có lốp rộng hơn. Loại khung xe đạp địa hình này cũng không phù hợp với người mới bắt đầu và chưa có nhiều kinh nghiệm.
- Khung xe đạp địa hình Băng đồng (Cross Country – XC) là một nhánh của xe đạp địa hình. XC được chọn làm môn thi đấu chính thức tại Olympic năm 1996 và đây là thể loại xe đạp địa hình duy nhất tại Olympic cho đến nay. Những chiếc xe đạp leo núi này đều nhằm mục đích leo núi và tốc độ để có những chuyến đi dài hơn, hoành tráng ở vùng hẻo lánh.
Biến số quan trọng nhất ở xe đạp XC là trọng lượng nhẹ và khả năng chuyển số mượt mà/hiệu quả. Loại xe đạp địa hình này thường được sử dụng trong các môn thi chuyên nghiệp, không dành cho tất cả mọi đối tượng.
Ưu điểm của khung full suspension:
- Thoải mái: Hệ thống giảm xóc trước và sau giúp hấp thụ va chạm từ cả hai bánh xe, giảm thiểu tối đa lực tác động lên cơ thể người lái, mang lại cảm giác êm ái và thoải mái khi đi trên mọi địa hình, đặc biệt là địa hình gồ ghề, dốc, nhiều đá sỏi.
- Kiểm soát tốt hơn: Hệ thống giảm xóc giúp duy trì độ bám của cả hai bánh xe với mặt đường, giúp người lái kiểm soát xe tốt hơn, đặc biệt khi đi trên địa hình trơn trượt, nhiều chướng ngại vật hoặc khi xuống dốc.
- Tự tin hơn khi xuống dốc: Khả năng hấp thụ va chạm và kiểm soát tốt giúp người lái tự tin hơn khi xuống dốc, di chuyển qua các địa hình hiểm trở.
- Bảo vệ cơ thể: Giảm thiểu tác động của va chạm lên cơ thể, giúp giảm nguy cơ chấn thương khi đi xe địa hình.
Nhược điểm của khung full suspension:
- Nặng: Hệ thống giảm xóc tăng thêm trọng lượng cho xe, khiến xe di chuyển chậm chạp hơn, ảnh hưởng đến khả năng tăng tốc và leo dốc.
- Giá thành cao: Khung full suspension thường có giá thành cao hơn so với khung hardtail do cấu tạo phức tạp hơn.
- Yêu cầu bảo dưỡng nhiều hơn, dẫn đến chi phí bảo dưỡng cao hơn.
- Ít cảm giác lái trực tiếp: Hệ thống giảm xóc có thể làm giảm cảm giác trực tiếp của người lái với mặt đường.
Khung full suspension phù hợp với:
- Người đi xe địa hình có kinh nghiệm: Những người thường xuyên đi xe trên địa hình khó, dốc, nhiều đá sỏi, cần sự thoải mái và kiểm soát tốt.
- Đi xe địa hình đường dài: Hệ thống giảm xóc giúp giảm thiểu sự mệt mỏi cho người lái trên những hành trình dài.
- Thích phiêu lưu: Khung full suspension giúp chinh phục mọi địa hình, phù hợp với những người thích khám phá những cung đường mới, mạo hiểm.
Khung Fat bike (Lốp béo)
Khung Fat bike là loại khung xe đạp địa hình được thiết kế để sử dụng lốp xe rất rộng (thường từ 4 inch trở lên) với áp suất thấp. Lốp xe béo giúp tăng diện tích tiếp xúc với mặt đất, cải thiện độ bám trên địa hình mềm như cát, tuyết, bùn lầy.
Ưu điểm của khung Fat bike:
- Bám tốt trên địa hình lún: Lốp xe béo giúp xe bám tốt trên địa hình mềm như cát, tuyết, bùn lầy, giúp xe di chuyển dễ dàng và ổn định hơn.
- Cung cấp sự êm ái: Lốp xe béo có độ đàn hồi cao, giúp hấp thụ va chạm tốt, mang lại cảm giác êm ái khi đi trên địa hình gồ ghề.
- Tăng khả năng nổi: Lốp xe béo có diện tích tiếp xúc lớn, giúp xe nổi trên các bề mặt mềm như cát, tuyết.
- Thích hợp cho nhiều hoạt động: Khung Fat bike có thể sử dụng cho nhiều hoạt động ngoài trời như đi xe địa hình, đi biển, đi tuyết, …
Nhược điểm của khung Fat bike:
- Nặng: Lốp xe béo và vành xe lớn khiến xe trở nên nặng hơn, ảnh hưởng đến khả năng tăng tốc và leo dốc.
- Cản gió: Lốp xe béo tạo ra lực cản gió lớn hơn, khiến xe di chuyển chậm chạp hơn, đặc biệt khi đi trên đường bằng phẳng.
- Giá thành cao: Khung Fat bike thường có giá thành cao hơn so với khung hardtail và full suspension.
- Yêu cầu bộ truyền động chuyên dụng: Do trọng lượng xe lớn và lực cản gió cao, cần sử dụng bộ truyền động mạnh mẽ hơn để đảm bảo hiệu suất xe.
Khung Fat bike phù hợp với:
- Người đi xe địa hình trên địa hình mềm: Những người thích đi xe trên cát, tuyết, bùn lầy.
- Đi xe biển: Khung Fat bike giúp di chuyển dễ dàng trên cát ướt, bùn ven biển.
- Đi tuyết: Khung Fat bike giúp di chuyển trên tuyết an toàn và thú vị.
- Thích phiêu lưu: Khung Fat bike giúp chinh phục những địa hình khó mà các loại xe khác không thể đi được.
Loại khung xe đạp địa hình | Ưu điểm | Nhược điểm | Đối tượng phù hợp |
Hardtail | Nhẹ Hiệu quả truyền động Giá thấp Bảo dưỡng ít Cảm giác lái trực tiếp | Ít thoải mái trên địa hình gồ ghề Yêu cầu kỹ thuật xử lý tốt Không phù hợp cho địa hình quá dốc hoặc nhiều đá sỏi | Người mới bắt đầu Đi địa hình có độ khó thấp đến trung bình Ưa thích tốc độ và thích đắm chìm vào cảm giác lái |
Full suspension | Thoải mái trên mọi địa hình Kiểm soát tốt hơn Tự tin khi xuống dốc Giảm thiểu tác động của va chạm lên cơ thể | Nặng Giá thành cao Bảo dưỡng nhiều Ít cảm giác lái trực tiếp | Người đi xe có kinh nghiệm Đi xe địa hình đường dài Thích phiêu lưu |
Fat Bike | Cung cấp sự êm ái Tăng khả năng nổi trên bề mặt lún Thích hợp cho nhiều hoạt động | Nặng Cản gió Giá thành cao Yêu cầu bộ truyền động chuyên dụng | Đi xe địa hình trên địa hình mềm Đi xe biển, đi tuyết Thích phiêu lưu |
Yếu tố cần cân nhắc khi lựa chọn khung xe đạp địa hình
- Sở thích cá nhân: Bạn thích cảm giác lái trực tiếp và linh hoạt hay sự thoải mái trên mọi địa hình? Bạn muốn chinh phục những địa hình khó hay chỉ đơn giản là đi dạo trên đường mòn?
- Ngân sách: Giá thành của các loại khung xe đạp địa hình có thể dao động từ vài triệu đến vài chục triệu đồng. Hãy xác định ngân sách của bạn để lựa chọn loại khung phù hợp.
- Địa hình bạn thường đi:
Nếu bạn thường đi xe trên địa hình gồ ghề, dốc, nhiều đá sỏi, hãy chọn khung full suspension.
Nếu bạn chỉ đi xe trên đường mòn hoặc địa hình nhẹ, khung hardtail là lựa chọn hợp lý.
- Mức độ kỹ thuật của bạn: Nếu bạn là người mới bắt đầu, hãy chọn khung hardtail hoặc fat bike dễ sử dụng. Nếu bạn là người đi xe có kinh nghiệm, có thể lựa chọn khung full suspension để chinh phục những địa hình khó.
Một số lưu ý khi mua khung xe đạp địa hình
- Nên đến cửa hàng xe đạp uy tín để được tư vấn và trải nghiệm thực tế các loại khung xe khác nhau trước khi mua.
- Lựa chọn loại giảm xóc phù hợp với địa hình bạn thường đi xe.
- Kiểm tra kỹ chất lượng khung xe trước khi mua.
- Chọn mua phụ kiện phù hợp với loại khung xe bạn đã chọn.
Lựa chọn khung xe đạp địa hình phù hợp là yếu tố quan trọng để có những trải nghiệm tuyệt vời khi đi xe. Hy vọng bài viết Chevaux Việt Nam đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để đưa ra lựa chọn sáng suốt. Chevaux Việt Nam chúc bạn sớm tìm được chiếc xe đạp ưng ý!
>> Xem thêm:
Top 7 xe đạp đi phượt tốt và lưu ý phượt thủ cần biết
Top 5 xe đạp MTB dưới 10 triệu đáng mua nhất năm 2024
Fanpage chính thức Chevaux Bike Việt Nam: Chevaux Bike Việt Nam